Kolejne orzeczenie Izby w sprawie unieważniania postępowań z powodu braku środków w którym Izba uznała, że takiej podstawy unieważnienia Zamawiający nie wykazał.

Sygn. akt: KIO 2608/18;KIO 2631/18 i KIO 2646/18 z dnia 22 stycznia 2019 r.

 

Izba uwzględniając odwołanie w zakresie unieważnienia decyzji o unieważnieniu postępowania wskazała:

 

Brak spełnienia przesłanek unieważnienia postępowania określonych w art. 93 ust. 1 pkt 4 Ustawy

  1. Przepis art. 93 ust. 1 pkt 4 Ustawy PZP wskazuje, że przesłankami unieważnienia postępowania jest łączne wystąpienie następujących 2 przesłanek: cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, istnienie okoliczności uniemożliwiającej zamawiającemu zwiększenie kwoty do ceny najkorzystniejszej oferty.

Zamawiający powinien więc w Informacji o unieważnieniu postępowania wykazać zaistnienie obydwu w/w przesłanek. Tymczasem Zamawiający w ogóle nie wykazał ziszczenia się przesłanki niemożności zwiększenia kwoty do ceny oferty najkorzystniejszej. Tymczasem w zakresie ciężaru dowodu, to na Zamawiającym ciąży ciężar dowodu w tym zakresie, tj. zaistnienia przesłanek uzasadniających unieważnienie postępowania

  1. Zamawiający w Zawiadomieniu o unieważnieniu postępowania ograniczył się do wskazania, że „nie może zwiększyć kwoty założonej na sfinansowanie zamówienia”. Zamawiający nie dość, że nie wykazał (przedstawienie dowodów), to nawet nie wskazał (złożenie oświadczenia), że nie może zwiększyć przedmiotowej kwoty. Co więcej – przedmiotowemu gołosłownemu twierdzeniu Zamawiającego przeczy stan faktyczny, w tym czynności podejmowane wcześniej przez samego Zamawiającego. Otóż w dniu 12 grudnia 2018 roku Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia oświadczeń i dokumentów w trybie art. 26 ust. 1 Ustawy PZP. Skoro Zamawiający wystosował takie wezwanie, to oznacza, że na dzień 12 grudnia 2018 roku miał zamiar zawrzeć z odwołującym umowę i posiadał środki, aby taką umowę zawrzeć. Zamawiający nie wskazał, aby pomiędzy 12 grudnia a 14 grudnia nastąpiła jakakolwiek zmiana sytuacji faktycznej po stronie Zamawiającego.

 

  1. Co więcej – Zamawiający uprzednio zwiększył już raz kwotę, w celu wybrania oferty MGGP SA jako najkorzystniejszej. A jednocześnie nie uzasadnił, że obecnie nie może kwoty zwiększyć. Zdaniem Odwołującego stanowisko Zamawiającego nie znajduje uzasadnienia w stanie faktycznym postępowania. Jak już wskazano powyżej Zamawiający w ramach Programu Inwestycji dysponuje kwota aż 1.815.000 złotych, a zatem posiada środki na realizacji Inwestycji jako całości.

 

  1. Z powyższego wynika, że Zamawiający ograniczył się do arbitralnego twierdzenia, że nie zwiększy środków. Nie odniósł się w ogóle do stanu faktycznego, w tym do posiadanych przez siebie środków. Taką sytuację za niedopuszczalną uznała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 23 października 2017 roku, sygn, akt KIO 2093/17: „Przepis art. 93 ust 1 pkt4p.z.p. nie daje zamawiającemu wyłącznego i arbitralnego uprawnienia do decydowania o tym, czy zwiększyć kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, czy też nie. Przede wszystkim zamawiający obowiązany jest zbadać, czy istnieje obiektywna możliwość zwiększenia tej kwoty i dopiero wówczas; w przypadku, gdy wynik badania okaże się negatywny, podjąć decyzję o unieważnieniu postępowania”

 

  1. Na obowiązek podjęcia kroków zmierzających do zwiększenia budżetu wskazała też Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 12 marca 20178 roku, sygn. akt KIO 301/18: Zamawiający w przypadku wyboru najkorzystniejszej oferty z ceną przekraczającą budżet zamawiającego musi podjąć działania, aby uzyskać dodatkowe środki i jednak zrealizować zamówienie. Dopiero gdy próba lub próby pozyskania dodatkowych środków nie przyniosą wystarczających rezultatów, zamawiający będzie mógł i musiał unieważnić postępowanie stosując się do art. 93 ust 1 pkt4p.z.p.”

 

  1. Tymczasem Zamawiający nie wykazał, że podjął działania w celu uzyskania dodatkowych środków. Co więcej – Zamawiający de facto dysponuje tymi środkami, co wykazano w odwołaniu, w ramach budżetu na całą Inwestycję. Nie wykazał zaś jednocześnie, że nie może tych środków wykorzystać.